Томоқдаги оғриқни қандай камайтириш мумкин

Томоқда оғриқ ҳаётимиз давомида хар биримизда хеч бўлмаганда 1 марта учрайди. Хар биримиз биламиз, томоқдаги оғриқ туфайли гапиролмаслик, овқатлана олмаслик, ишлолмаслик канчалик оғир. Нима қилиш керак, агарда муваффақкятли куниз жарангдор овозга боғлик бўса?

Томоқдаги оғриққа 2 та энг кўп учрайдиган сабаб: томоқ ёки бодомча безларнинг яллиғланиши.

 

Нима қилиш керак?

Фарингит

Томоқни инфекцион яллиғлашини, кўпинча вирус, баъзан бактерия ёки замбуруғ чақиради. Томоқ таъсирланиши тамаки тутуни, алкогол, узоқ сўзлашиш ёки бақириш натижасида бўлиши мумкин. Орал секс пайтидаям  бирор касаллик, масалан жинсий йўл билан юқувчи касалликни юқтириб олиш ва шу касаллик томоқда оғриқ чақириши мумкин.

Фарингит билан кўпинча қандли диабет ва ОИТС билан оғриган беморлар касалланади.

Фарингит симптомлари касалликни ўткир ёки сурункали кечишига боғлиқ. Бироқ асосий кўринишлари ўхшаш, фақат оғирлик даражасида фарқ қилади: томоқдаги оғриқ, томоқдаги қирилиш, ютишнинг қийинлашуви, баъзан иситма кўтарилиши, қизарган, шишган томоқ.

Кўпчилик ҳолатларда фарингит ўзи тузалади. Ўзизга кандай ёрдам берсангиз бўлади?

• Дам олиш. Бу ҳолатда гапиришдан ва бақиришданам дам олиш
• Чекмаслик!
• Қаттик, дағал овқат билан томоқни таъсирлама. Фойдали йогурт, бўтқалар ва ютиш осон бўлган бошқа махсулотлар билан овқатлан.
• Кучли оғриқда оғриқ қолдирувчи воситаларни қабул қилинг.
• Furasol билан томоқни чайқанг. Бу антибактериал препарат, инфекцияни камайтириб, бактерия, вирус, замбуруғларни йук  қилади. Томоқ ва бодамча безларини карашдан, микроблардан тозалаб, емирилган хужайраларни чиқаради. Шимиладиган таблеткалардан фарқли равишда таркибида Е модда ва шакар йуқ.
• Томоқдаги оғриқ тузалмаса, истма кутарилса, ёки уйда тузатиб бўлмайдиган бошка касаллик белгилари пайдо бўлса оилавий шифокорингизга мурожаат қилинг.

 

 

Тонзиллит

Бодомча безларининг яллиғланиши. Кўпинча тонзиллит фарингит билан бирга келади ва касалликни вирус қўзғатади. Асосий симптомлари: томоқда оғриқ, ютишни қийинлашиши, иситма бўлиши мумкин, нафас олиш қийинлашиши, бўйин лимфа тугунлари катталашиши, бодомча безларида оқиш ва сарғиш нуқтачалар, мушакларда оғриқ, ҳолсизлик, баъзан қусиш кузатилади.

Болалар купинча томоқдамас, кориндаги оғриққа шикоят қилишади.

Эсда тутинг, даволанмаган тонзиллит асорат бериши мумкин. Куп учрайдиган асоратларидан бири-сурункали тонзиллит, инфекцияни бурунга, кулоққа бурун олди бўшлиқларига тарқалиши, халқум абцесси, ревматик иситма (агар тонзиллитни  стрептококк инфекцияси чақирган бўлса).

Ўзизга қандай ёрдам беришингиз мумкин?

• Актив фаолиятиз энергия даражасига мос бўлши керак, чарчок сездингизми, уйда дам олинг.
• Томоқ оғриса, нима ейишни уйлаб кўринг. Оқсилга бой совуқ ичимликлар, сутли коктейллар оғриқни камайтиради. Қанчалик ғалати эшитилмасин, озгина музни шимиш оғриқни камайтиради
• Чекманг,  иссиқ ва  аччиқ овқат еманг.
• Кучли оғриқда оғриқ қолдирувчи воситалардан фойдалан.
• Шифокор билан маслаҳатлашинг.
• Furasol билан томоқни чайқанг. Бу антибактериал препарат, инфекцияни камайтириб, бактерия, вирус, замбуруғларни йук  қилади. Томоқ ва бодамча безларини карашдан, микроблардан тозалаб, емирилган хужайраларни чиқаради. Уни тайёрлаш осон, симптомлар камаймагунча кунига 2-3 марта ишлатинг.

Тонзиллит куп кайталанаверса, уни даволаш қийинлашиб, хаёт сифатига сезиларли таъсир қилади. Оилавий шифокор бу ҳолатда беморни одатда ЛОР шифокорига юборади.

 

Манъба: John Murtaghs Patient Education, Murtagh J., McGraw-Hill Australia; 6th Revised edition (November 24, 2012)